مراحل اقدام پژوهی :

سه مرحله دارد .

مرحله 1 .  تشخیص  .  که این مرحله 5 مرحله دارد .

1-     مشخص کردن موضوع

2-     توصیف وضع موجود

3-     گرد آوری شواهد ( نوع 1 )

4-     تجزیه و تحلیل داده ها

5-     انتخاب راه جدید موقتی

مرحله 2 .   تغییر . که دارای 1 مرحله است .

اجرای راه جدید موقتی

مرحله 3 . ارزیابی . که دارای 2 مرحله است.

1-     نحوه نظارت

2-     گرد آوری شواهد ( نوع 2 )

عنوان  اقدام پژوهی

-         موضوع نباید خیلی کلی باشد نه خیلی جزئی . مثال : مشکلات یادگیری ریاضی ( خیلی کلی است ) و یا بررسی علل مشکلات یادگیری ضرب کلاس سوم مدرسه .... سال تحصیلی ... ( خیلی جزئی است

-         موضوع باید بین 7 تا 10 کلمه باشد.

-         موضوع یک جمله ی خبری باشد.

-         موضوع را در جدول زیر قرار داده و با زدن علامت ، مورد بررسی قرار دهید . بعد آن را انتخاب کنید.

 

-          برای یافتن اطلاعات می توانید از این سایت استفاده کنید .  www.ire.ir

 

چگونه موضوع پیدا کنم ؟

ممکن است در کلاس احساس کنید که کارها خوب پیش نمی رود . مشکل را پیدا کنید و برای رفع آن اقدام کنید . این همان ایجاد موضوع است .

می توانید از پژوهش دیگران هم استفاده کنید . معمولا پژوهشگران در انتهای کار خود پیشنهاد ی را برای پژوهشگر دیگر می گذارند . و ...

 

توصیف وضع موجود

 

 

بیوگرافی از خودتان : سه بخش دارد

بخش اول : نام و نام خانوادگی خودتان  -  سوابق خدمت  - چند سال در این پایه تدریس می کنید- مدرسه در کجا قرار دارد – دخترانه یا پسرانه و یا مختلط است – چند دانش آموز دارد – یک نوبته است یا دو نوبته – در چه کلاسی پژوهش صورت می گیرد – در چه درسی – درباره کدام دانش آموز است  یا چه کسانی ( والدین – معلمان و... ) با حفظ آبرو داری و بیان اسم افراد با نشان اختصاری

بخش دوم : توضیح درباره مشکل و بیان اهمیت موضوع را بنویسید . و چرا علاقه مند هستید مشکل حل شود .

بخش سوم : بیان سوال هست . چگونه می توانم ..... بهبود بخشم؟

 

مرحله سوم : گرد آوری شواهد ( نوع اول )

شواهد نوع اول دو بخش دارد .

1-     داده هایی که با استفاده از ابزار مختلف بدست می آوریم و برای خواننده و شنونده توضیح می دهیم.

مثال : با مصاحبه ... این داده ها را بدست آوردم . یا با مشاهده به این ... داده ها رسیدم.

2-     از مطالبی استفاده کنیم که محققان قبلی آن را بدست آورده اند. مثلا از کتاب ها و اینترنت .در این مورد باید از کلید واژه ها استفاده کنیم .و ابزار پیدا کرده شواهد را در پیوست قرار دهیم . با قید کردن مثلا : پیوست شماره 1

بطور کلی هدف از گرد آوری اطلاعات و شواهد در نوع 1 :

1-     مشخص کردن و نوع موجود به کمک داده ها و شواهد . یعنی نشان دادن کاستی ها و دستاوردها ، مسائل و مشکلات و چگونگی انجام و پیشرفت کار .

2-     انتخاب یک راه موقت . این راه موقت چنانچه پس از مطالعات و گرد آوری اطلاعات کافی ، انتخاب شده باشد بسیار ارزشمند است .

3-     پژوهش زمانی دارای اهمیت است که برخوردار از پیشینه ی تحقیق باشد .

راههای جمع آوری شواهد : پرسش نامه – مصاحبه – مشاهده – اسناد و مدارک

توجه :    بهترین ابزار برای گرد آوری شواهد ؛ مشاهده است .

مشاهده :

از 3 طریق صورت می گیرد .

1 -  واقعه نگاری : که خود شامل 3 قسمت دیگر به این ترتیب  است . 

-         مشخصات دانش آموز   : شامل       نام دانش آموز -  تاریخ  -  مکان -  مشاهده گر

-         توصیف عینی رویداد

-         تفسیر رویداد

2 – فهرست وارسی : در این حالت باید از جدول زیر استفاده کنیم . و در آن فقط دو حالت را باید مشخص کنیم . بود یا نبود   - مشاهده شد یا مشاهده نشد

 

توجه : هر چه از ابزارهای مختلف استفاده کنیم ؛ کیفیت کار ما بهتر می شود.

3 – مقیاس درجه بندی رفتار: به 3 شکل می توان انجام داد .

-         عددی : در ابتدا مشخص کنیم چه معیاری برای چه عددی است و سپس در مشخص کردن معیار از عدد استفاده کنیم . مثال :  خیلی ضعیف  1       ضعیف  2        متوسط  3     خوب 4     خیلی خوب 5

-         نگاره ای : روی پیوستار انجام می شود .

مثال 

               خیلی خوب             خوب             متوسط                  ضعیف           خیلی ضعیف

میتوانیم هم روی نقطه علامت گذاری کنیم و هم در بین دو نقطه .

-         نگاره ی توصیفی : در یک جمله نوشته بشود که  هم بیان وضعیت است و هم توصیف است .

مثال : دانش آموز  کار آورد . خیلی ضعیف بود . سپس بیان بازخورد است . مثلا نیاز به تلاش بیشتری دارد .

 

پرسش نامه :

بدترین ابزار است . چون باید سوالات خوب برای آن پیدا کنیم.

پرسش ها به دو صورت نوشته می شود .

-         پرسش های باز پاسخ :  این نوع پرسش نامه برای تعداد محدود صورت می گیرد .مثلا یک نفر یا یک کلاس و...

-         پرسش های بسط پاسخ : که گزینه دار است  و برای تعداد خیلی زیاد استفاده می گردد. مثلا برای کل دانش آموزان مدرسه  یا تمام مدارس و...

توجه : از سوالات باز پاسخ استفاده کنید ، بهتر است . جون در برخی از پاسخ ها مطالبی می یابید که به نحوه اقدام پژوهی کمک می کند

 

مصاحبه :

حسن این کار به این است که تعامل رودر رو انجام می گیرد.

بهتر است بعد از مشاهده ؛ مصاحبه را انجام دهیم. در این کار بهتر است از مشاوره و متخصص هم کمک بگیریم . در این روش از سوالات جهت دار استفاده نکنیم . ( مثال : کلاس را دوست داری ؟)

با هر کسی می توانیم مصاحبه کنیم . فقط بستگی به موضوع دارد .

 

اسناد و مدارک :

برای این کار می توانیم ؛

-         وضعیت تحصیلی دانش آموز در شروع سال تحصیلی : با استفاده از گرفتن آمار می نویسیم.

مثال :  45 در صد دارای معدل بالای 17  ( 59/50 در صد )

-         میانگین کلاس در نوبت اول   - واریانس و انحراف معیار -   ضریب پراکندگی

مثال :  کلاس 3    در نوبت اول ؛ میانگین =  92/13 

                                               واریانس و انحراف معیار = 12/3

                                                ضریب پراکندگی = 22/0

-         میانگین کلاس در نوبت دوم       - واریانس و انحراف معیار -   ضریب پراکندگی             

این قسمت بعد از تغییر کامل می شود.

 

برای این قسمت استفاده از برگه های امتحانی و نمرات و ریز نمرات و... در این قسمت استفاده می شود.در این قسمت باید تایید مدیر هم باشد . مدیر بر اساس آمار شما میتواند نامه ای به شما بدهند که موارد قید شده را تایید می کنند . (با مهر و امضا ) و این نامه در همین قسمت قرار می دهیم .

باید به سراغ منابع اطلاعاتی نیز برویم .

منابع اطلاعاتی شامل :

1-     همکاران – مدیر – کارکنان مدرسه

2-     استادان و افراد متخصص

3-     کتاب ها – مجلات – مقالات علمی

4-     چکیده های تحقیقات انجام شده و پایان نامه ها

5-     کتاب های تخصصی به ویژه رشته علوم تربیتی و مدیریت

6-     اطلاعات حاصل از مصاحبه ها – پرسش نامه ها و مشاهده ها

7-     بازدید از کلاس در مدارس دیگر

8-     استفاده از سایت های اینترنتی و منابع اطلاع رسانی الکترونیک و...

 

طرق یادداشت برداری ( فیش برداری )

1-     نقل قول مستقیم : همان کپی گرفتن از مطالب دیگران و نظرات آنها است. برای این کار باید آن را داخل گیومه قرار دهیم .  سپس در پاورقی یا در پایان پاراگراف نام خانوادگی نویسنده /سال چاپ / صفحه   را با فونت ریز تر ، می نویسیم .

توجه : در پاورقی می توانیم معنی کلمات یا حروف لاتین کلمات را هم بنویسیم.

2-     تلخیص یا خلاصه برداری : بخش های لازم را بدون گیومه می نویسیم و در انتها صفحات را مشخص می کنند و می نویسند با تلخیص

مثال : صفحه 125 – 120 ( با تلخیص )

3-     ترجمه : مطلب را جایی خوانده ایم و بعد به زبان خودمان می نویسیم . یعنی ساده و روان نوشتن . در واقع برداشت خودمان است .

4-     ارزشیابی : نقد کردن است . نظر نویسنده را با نظر خودمان می سنجیم و بعد بیان می کنیم . در واقع اظهار نظر می کنیم .

 

مرحله چهارم :   تجزیه و تحلیل و تفسیر داده ها

این مرحله در تشخیص ؛ مرحله ی بسیار مهمی است . زیرا به شواهد شما نظم می دهد .

شواهد شما پس از جمع آوری نظم ندارند. باید به آنها نظم داده شود .پس نیاز به یک الگو دارید .یکی از این الگو ها را می توانید انتخاب کنید.

الگوی 1 . روش شش پرسش :

در این الگو پژوهشگر می کوشد داده هایی را که جمع آوری کرده است ؛ طی این شش پرسش عرضه کند تا بر اساس آن نتیجه گیری از داده ها به عمل آید .

1-     چرا ؟  ( علت و هدف ها چیست ؟)

2-     چگونه ؟ ( اعمال و رویدادها چگونه روی می دهد ؟)

3-     چه کسی ؟ ( چه کسی در گیر این مساله است ؟ و چه کسی رفتار دوستانه دارد تا به ما کمک کند ؟)

4-     چه چیزی ؟ ( مسائل عمده فعالیت ها چه هستند ؟ )

5-     چه موقع ؟ ( چه موقع این اتفاقات می افتد ؟ چه موقع می توان آن را مشاهده کرد ؟ )

6-     کجا ؟ ( کجا درس می خوانند ؟ کجا با هم روابط دارند ؟ کجا کار می کنند ؟)

 

الگوی 2 .تجزیه و تحلیل مسائل ( استرینگر )

1-     مرکز این الگو ؛ مشکل اصلی می آید .

2-     بیان پیش زمینه ها و علائم   . مثال : عدم ...

3-     نتایج و عواقب . مثال : 1. اعتراض      2 . .....       3 . .....

 

 

الگوی 3 .

ترسیم مفاهیم است . به صورت شاخه شاخه ترسیم می کنیم .

 

مرحله پنجم :     بیان راه حل موقت

در این مرحله ؛ چندین راه حل را ذکر کنید و اولویت بندی کنید .

برای انتخاب کاربرد یک راه حل ؛ کاربردی بودن آن است . و باید مشخص کنیم که کدام ها قابل اجرا است و کدام قابل اجرا نیست .

باید براساس شواهد نوع یک ، قابلیت آن ها را پیدا کنیم . این راه حل ها ، راه حل  منطقی هستند و از دل شواهد نوع یک بیرون می آید.

راه حل ها بایذ بر اساس گفته ها و نظریه ها باشد . این را هم مشخص می کنیم که برچه اساسی انجام شود ؛ بهتر است .

در مصاحبه با دوستان و همکاران و ... ؛ می توانیم دلیل قابل اجرا بودن آن راه حل ها را مشخص کنیم .

 

مرحله ششم :

اجرای راه حل موقت و نحوه ی نظارت بر آن :

در این مرحله نوشته می شود که چگونه این راه حل ها را اجرا کرده اید . ( مثال : گزارش خانم قاضی میر سعید در کتاب آبی رنگ که در جدول انجام داده اند . ص 97 )

راه حل ها را ریز به ریز شرح واقعه بدهید . ( مثال : ....این راه حل را رفتم ... . به نتیجه نرسیدم )

در این مرحله بنویسید ، چگونه گروه بندی کرده اید و چه کاری و چگونه انجام می شود .

یعنی نحوه ی اجرای مراحل را مشخص می کنیم .

 مثال : اقدام پژوهی خود استاد در کتاب آبی رنگ

 

مرحله سوم اقدام پژوهی ( ارزیابی ها)

مرحله هفتم : گرد آوری شواهد نوع 2

این مرحله پس از تغییر دانش آموز ؛ صورت می گیرد .این مرحله هم با استفاده از ابزارهای گرد آوری اطلاعات ( مشاهده – پرسش نامه – مصاحبه – اسناد و مدارک ) صورت می گیرد .

در این قسمت بایدبا استفاده از ابزار های ذکر شده ؛  از ادعای خود دفاع کنیم . باید نشان بدهیم که در وضع موجود تغییر ایجاد کرده ایم .می توانیم از همکاران دیگر که با آن دانش آوز در ارتباط هستند ؛ نظر سنجی کنیم تا مطمئن شویم تغییر ایجاد شده است یا خیر .

اگر در پایه ای هستید که ارزشیابی توصیفی دارید ؛ می توانیم از راه مشاهده و کارهای پوشه کار و ... استفاده کنیم . ولی در پایه هایی که ارزشیابی نمره ای است ؛ باید از آمار استفاده گردد.

 

مرحله هشتم :

اعتبار بخشی به یافته ها :

این مرحله به قدری مهم است که در صورت عدم آن ؛ اقدام پژوهی ناقص می ماند.

باید در این قسمت به یافته ها اعتبار ببخشیم .به این صورت که همکاران ؛ مدیر ؛ اولیا و... تغییر ایجاد شده را تایید کنند .

 

کارهایی جهت بهتر شدن اقدام پژوهی شما :

1-     صفحه داوری درج شده در بخش نامه را مطالعه بفرمایید . بیست بند دارد و آنها را در اقدام پژوهی خود رعایت فرمایید.

2-     یک فرم در بخش نامه ذکر شده در بند 1 هست , که باید مورد تایید مدیر قرار گیرد.

3-     فرم 4 داخل بخش نامه را برای جلد اقدام پژوهی مورد استفاده قرار دهید .

4-     در اقدام پژوهی از فعل اول شخص مفرد استفاده گردد.

5-     از فونت های زیر برای هر قسمت استفاده فرمایید .

عنوان مقاله : قلم فارسی لوتوس سیاه 16

نام نویسنده : لوتوس سیاه 12

سمت و سازمان : لوتوس سیاه 12

ایمیل خودتان در صورت تمایل : تایمز نیورومن 11 بولد

واژگان کلیدی که در انتهای صفحه چکیده نوشته می شود :لوتوس سیاه 12

تیتر مطالب : لوتوس سیاه 14

زیر نویس – جداول –  توضیح عکس ها – پاورقی ها :  لوتوس سیاه 11

متن داخل جداول : لوتوس معمولی 12

فرمول و کلمات انگلیسی : تایمز نیورمن 12

متن اصلی : لوتوس معمولی 14

شماره صفحه : لوتوس معمولی 14

 

ساختار نهایی گزارش اقدام پژوهی :

1-     صفحه عنوان

2-     صفحه بسم الله الرحمن الرحیم

3-     صفحه عنوان : در این صفحه نیازی به درج کردن پست و شماره پرسنلی نیست . نسبت به اولین عنوان باید خلاصه تر باشد.  ( عنوان اقدام پژوهی / سازمان / نام و نام خانوادگی )

4-     تقدیر و تشکر : از کسانی که به شما در کار اقدام پژوهی کمک کردند؛ در حدود 2 تا 3 خط تشکر می کنیم .. مثال : مدیر - من  

5-     فهرست : سه نوع داریم

  الف ) فهرست مطالب : که عنوان هرصفحه و شماره صفحه در آن نوشته می شود  

             ب )فهرست جداول : اگر در متن گزارش ؛ جدول داشته باشیم ؛ فهرست می گذاریم .ولی اگر در           

                  پیوست باشد ، نیازی نیست .

            ج) فهرست تصاویرو نمودارها

6- چکیده : نمای کلی کار خود باید در آن باشد . هدف ها و اهمیت موضوع و روشها و یافته ها را در آن می نویسیم ولی به صورت خلاصه باشد . حدود 250 تا 300 کلمه در آن باشد . در آخر چکیده ؛ کلید واژه ها فراموش نشود.

کلید واژه = کلماتی که در اقدام پژوهی شما ، زیاد مورد استفاده قرار گرفته است .

هدف از کلید واژه : ایجاد ذهنیت در ذهن خواننده است .

7-مقدمه : مطالب در این قسمت ؛ از چکیده بازتر بیان می گردد.

می توانیم با شعر یا حدیث یا جمله ای معروف یا آیه ای از قرآن و یا حکایت شروع کنیم که مرتبط با موضوع کار شما باشد.

از اهمیت کار خود بنویسید . در یک نگاه قیاسی ( از کل به جزء)

در انتهای مقدمه یک اشاره مختصر کنید به محتوای فصل های گزارش .

8-نوشتن گزارش :  که براساس مراحل اقدام پژوهی  فصل بندی می کنیم . ( مراحل هشت گانه )

9-فهرست منابع :

اگر از سایت و مجلات و کتاب ها استفاده می کنید ؛ در قسمت های جداگانه نوشته شود. سایت ها در یک قسمت . مجلات در یک قسمت و ...

10-پیوست ها : به پیوست ها شماره بدهید ولی در ادامه صفحات قبلی نباشد . یعنی باید از 1 شروع شود.

برای پیوست فهرست داشته باشید .( عنوان و شماره صفحه )

برای نمونه هایی که در پیوست قرار می دهید ؛ یک مورد خام و یک مورد تکمیل شده در آن قرار بدهید.

11- جلد کار : طلق و شیرازه معمولی کافی است .